Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje handel internetowy

Rozwój sztucznej inteligencji (AI) radykalnie zmienia oblicze handlu elektronicznego. W ciągu najbliższych kilku lat wartość tego rynku ma wzrosnąć ponad dwukrotnie, osiągając do 2032 roku poziom przekraczający 22 miliardy dolarów. Sklepy internetowe coraz chętniej sięgają po narzędzia AI, dostrzegając w nich ogromny potencjał nie tylko do optymalizacji sprzedaży, ale przede wszystkim w obszarze marketingu. Dla klientów natomiast obecność sztucznej inteligencji oznacza przede wszystkim wygodę – szybsze wyszukiwanie produktów, trafniejsze rekomendacje i bardziej dopasowane oferty. Ale w tej cyfrowej transformacji nie brakuje również poważnych zagrożeń.

Jak zauważa Małgorzata Miś, prezeska Stowarzyszenia Ochrony Konsumentów Aquila, rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji już teraz zmieniają sposób, w jaki robimy zakupy online. Gdy użytkownik wpisuje w wyszukiwarkę konkretny produkt, algorytmy AI analizują jego zachowania i błyskawicznie podpowiadają alternatywne oferty, często bardziej dopasowane do jego potrzeb. Z jednej strony skraca to czas zakupów i zwiększa ich wygodę, z drugiej – oznacza daleko idącą ingerencję w prywatność konsumenta.

Z danych zebranych przez SellersCommerce wynika, że rynek AI w e-commerce osiągnie w tym roku wartość ponad 8,6 miliarda dolarów, a tempo wzrostu pozostaje wysokie. Od 2019 roku liczba firm wdrażających te technologie wzrosła o niemal 270 proc. Tylko w USA aż jedna trzecia firm działających w handlu B2B deklaruje, że w pełni zintegrowała rozwiązania AI z działalnością operacyjną, a kolejne 47 proc. analizuje ich efektywność. Jedynie nieliczni przedsiębiorcy – zaledwie 3 proc. – nie planują wykorzystania tych narzędzi w przyszłości.

Sztuczna inteligencja najczęściej służy sprzedawcom do automatyzacji treści – tworzenia opisów produktów, redagowania ofert czy planowania kampanii w mediach społecznościowych. Pomaga też w analizie słów kluczowych, co ułatwia pozycjonowanie ofert w wyszukiwarkach. W tle działa natomiast cały mechanizm przetwarzania danych: AI zbiera i interpretuje informacje o zachowaniach użytkowników, co pozwala budować ich profile zakupowe i serwować dopasowane reklamy.

Obok korzyści pojawiają się jednak istotne ryzyka. Jednym z nich jest deepfake – technologia umożliwiająca tworzenie realistycznych, ale całkowicie fałszywych materiałów wideo i audio. Jej wykorzystanie w kampaniach marketingowych może prowadzić do poważnej dezinformacji. Jak zauważa Małgorzata Miś, konsument może mieć trudność z odróżnieniem, czy wypowiedź znanej osoby, np. polityka zachęcającego do inwestycji, jest autentyczna, czy została spreparowana przez AI. Manipulacja tego typu może nie tylko wprowadzać w błąd, ale wręcz prowadzić do realnych strat finansowych czy osobistych dramatów.

Kolejnym zagrożeniem jest bezpieczeństwo danych osobowych. Aplikacje e-commerce często proszą użytkowników o podanie informacji, których zakres wykracza poza to, co jest niezbędne do realizacji transakcji. Użytkownicy rzadko zastanawiają się, jaki jest dalszy los tych danych – tymczasem algorytmy AI mogą je wykorzystywać w sposób, który nie zawsze leży w interesie klienta.

Z raportu SellersCommerce wynika, że aż 44 proc. dyrektorów generalnych oraz 53 proc. menedżerów i pracowników sektora e-commerce wskazuje kwestie związane z prywatnością i bezpieczeństwem danych jako największe wyzwanie przy wdrażaniu sztucznej inteligencji.

Odpowiedzią na te zagrożenia mają być regulacje prawne, takie jak AI Act przyjęty przez Parlament Europejski. To pierwszy kompleksowy akt prawny w UE dotyczący sztucznej inteligencji, który określa, jak wolno – a jak nie wolno – wykorzystywać jej mechanizmy. Jednak zasięg tych przepisów ogranicza się do państw członkowskich Unii, podczas gdy główne rynki AI – zwłaszcza w e-commerce – znajdują się w Ameryce Północnej i Azji.