Starzejące się społeczeństwo – wyzwania i nowe kierunki polityki senioralnej w Polsce

Zmiany demograficzne w Polsce jasno wskazują, że polityka senioralna musi stać się jednym z priorytetów działań społeczno-ekonomicznych. Obecnie w kraju jest ponad 7 milionów osób w wieku 65 lat i więcej, a prognozy na 2050 rok przewidują, że ich liczba wzrośnie do nawet 11 milionów, przy jednoczesnym spadku ogólnej liczby ludności. Starzenie się społeczeństwa jest procesem dynamicznym, na który nakłada się niska dzietność, co powoduje rosnące obciążenie demograficzne osób aktywnych zawodowo. Wzrasta liczba seniorów przypadających na 100 osób w wieku produkcyjnym, co już dziś stawia nowe wyzwania przed systemem emerytalnym i opieką społeczną.

Seniorzy to bardzo zróżnicowana grupa – od aktywnych zawodowo, chcących nadal pracować i uczestniczyć w życiu społecznym, po osoby wymagające specjalistycznej opieki z powodu utraty samodzielności. Potrzeby wszystkich łączy jednak fundamentalne pragnienie bezpieczeństwa ekonomicznego i zdrowotnego. Wraz ze wzrostem liczby osób w późnej starości, rośnie też skala problemów zdrowotnych i trudności w codziennym funkcjonowaniu, co podkreśla konieczność rozwijania systemowych rozwiązań wsparcia i opieki.

Nowo powołany resort ds. polityki senioralnej, kierowany przez Marzenę Okłę-Drewnowicz, ma szansę sprostać tym wyzwaniom, wprowadzając m.in. nowe świadczenia oraz rozszerzając formy wsparcia dla seniorów i ich opiekunów. Ważnym elementem jest także rozwijanie usług sąsiedzkich i innych form pomocy, które odpowiadają na potrzeby osób tracących samodzielność.

Warto również zauważyć rosnącą rolę organizacji senioralnych, które nie tylko reprezentują interesy osób starszych, ale także tworzą przestrzeń do aktywności społecznej, edukacyjnej i kulturalnej. Przykładem są Uniwersytety Trzeciego Wieku czy zwiększająca się liczba seniorów korzystających z ofert bibliotek i centrów kultury. Organizacje te odgrywają kluczową rolę w budowaniu dialogu pomiędzy seniorami a władzami oraz w promowaniu polityki senioralnej opartej na szacunku, godności i pełnym uczestnictwie osób starszych w życiu społecznym.

Choć polityka senioralna stopniowo się rozwija, nadal pozostaje tematem na marginesie głównych debat publicznych i politycznych. Konieczne jest, by kwestie seniorów były traktowane jako priorytet, a działania na ich rzecz nie tylko utrzymywane, lecz przede wszystkim intensywnie rozwijane, aby sprostać demograficznym wyzwaniom przyszłości.