Polki nie inwestują z myślą o emeryturze

Dane demograficzne nie pozostawiają złudzeń – kobiety żyją średnio siedem lat dłużej niż mężczyźni. Biorąc pod uwagę różnice w wieku emerytalnym, oznacza to, że kobiety spędzają na emeryturze niemal dwa razy więcej czasu niż mężczyźni. Mimo to wiele z nich wciąż nie podejmuje realnych działań, które mogłyby zapewnić im finansowe bezpieczeństwo w przyszłości.

Choć 74% kobiet deklaruje, że myśli o emeryturze, tylko co trzecia podejmuje kroki mogące wpłynąć na jej wysokość. Zaledwie 6% inwestuje aktywnie na rynkach finansowych.

Eksperci zauważają, że kobiety stanowią zdecydowaną mniejszość wśród uczestników rynku kapitałowego. Niewiele z nich posiada konto maklerskie, a jeszcze mniej z niego korzysta. Obawy przed stratą są jedną z głównych przyczyn tej bierności – aż 43% kobiet deklaruje, że nie inwestuje z powodu ryzyka utraty środków. Dodatkowo 21% uważa, że do inwestowania potrzebne są duże kwoty.

Nie bez znaczenia pozostaje luka płacowa – kobiety przeciętnie zarabiają mniej niż mężczyźni, co przekłada się na mniejsze możliwości oszczędzania i inwestowania. Wiele z nich koncentruje się na innych celach – 33% wskazuje, że obecnie ma ważniejsze wydatki, 29% spłaca zobowiązania, a 18% uważa, że ma jeszcze czas lub nie miała okazji zająć się tematem.

Eksperci podkreślają, że niska aktywność inwestycyjna kobiet oznacza niewykorzystanie jednego z najskuteczniejszych sposobów na budowanie kapitału. Inwestowanie pozwala na osiąganie wyższych zwrotów niż tradycyjne formy oszczędzania.

W kontekście starzejącego się społeczeństwa ma to kluczowe znaczenie. Według danych statystycznych, w 2023 roku średnia długość życia kobiet wynosiła 82 lata, a mężczyzn – 74,7 roku. Do 2060 roku przewiduje się dalszy wzrost – do 85 lat dla kobiet i 78 lat dla mężczyzn. Obecnie przeciętna emerytura stanowi niewiele ponad 50% ostatniego wynagrodzenia, a prognozy wskazują, że w przyszłości może to być mniej niż 25%. Już teraz emerytury kobiet są średnio o około 30% niższe niż emerytury mężczyzn.

Zaledwie 13% kobiet oszczędza na emeryturę z wykorzystaniem produktów III filaru, takich jak Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) lub Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Dla porównania – wśród mężczyzn ten odsetek wynosi 23%. Tylko 3% kobiet decyduje się na inwestowanie w ramach tych kont (wobec 9% mężczyzn). W przypadku Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) kobiety wykazują nieco większe zaangażowanie – 26% uczestniczy w tym programie, w porównaniu do 25% mężczyzn. Na kontach oszczędnościowych środki odkłada 56% kobiet i 54% mężczyzn. Zdecydowana różnica widoczna jest jednak w bezpośrednich inwestycjach na rynku kapitałowym – tam aktywnych jest 17% mężczyzn i jedynie 6% kobiet.

Na różnice w podejściu do inwestowania wpływają także kwestie psychologiczne – kobiety częściej niż mężczyźni oceniają swoją wiedzę finansową jako niewystarczającą, co zniechęca je do samodzielnego podejmowania decyzji. Cechuje je również większa awersja do ryzyka, przez co preferują bezpieczniejsze instrumenty inwestycyjne.

Mimo to dwie trzecie kobiet deklaruje gotowość do samodzielnego zadbania o swoją przyszłość finansową. Tylko 17% twierdzi, że poprosiłoby o pomoc partnera.

W ostatnim czasie rozpoczęto kampanię społeczną mającą na celu zachęcenie kobiet do świadomego planowania swojej emerytury i korzystania z dostępnych narzędzi finansowych. Inicjatywa obejmuje działania edukacyjne, takie jak podcasty, artykuły w mediach i rozmowy ze znanymi postaciami ze świata mediów. Celem kampanii jest przełamanie barier i pokazanie kobietom, że inwestowanie nie jest zarezerwowane wyłącznie dla ekspertów czy osób z dużym kapitałem.