Małe i średnie firmy dopiero zapoznają się z tematyką zrównoważonego rozwoju

Czynniki ESG (Environmental, Social, Governance), związane ze zrównoważonym rozwojem, odgrywają coraz ważniejszą rolę w działalności firm. To właśnie ich zaangażowanie jest kluczowe dla skutecznego łagodzenia skutków zmian klimatycznych oraz ograniczania zanieczyszczenia środowiska.

W Polsce świadomość kwestii ESG jest już stosunkowo wysoka wśród dużych i średnich przedsiębiorstw – o czynnikach ESG słyszało aż 75% dużych i 66% średnich firm. Jednak w praktyce jedynie niewielki odsetek firm posiada długofalowe strategie działań w tym obszarze. Co więcej, polskie przedsiębiorstwa znacznie większą wagę przywiązują do celów społecznych niż środowiskowych, co wymaga zmiany wraz z nadchodzącymi regulacjami unijnymi.

Regulacje Unii Europejskiej jako motor zmian

Od 2024 roku w życie wejdą unijne przepisy, które choć najpierw będą dotyczyć głównie dużych podmiotów, to w praktyce wymuszą na nich wymogi raportowania i transparentności, co z kolei przełoży się na działania ich mniejszych kontrahentów. Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) oraz standardy ESRS (European Sustainability Reporting Standards) nakładają na firmy obowiązek szczegółowego raportowania informacji dotyczących ochrony środowiska, odpowiedzialności społecznej oraz ładu korporacyjnego według jednolitych, europejskich standardów.

– Biznes odgrywa kluczową rolę w walce ze zmianami klimatycznymi – podkreśla Marta Wrembel, właścicielka Responsible Business Solutions i wiceprezeska ESG Impact Network. – Duże firmy już się dostosowują, a teraz średnie i małe przedsiębiorstwa zaczynają poznawać, czym są ESG i zrównoważony rozwój.

Stan wiedzy i praktyk w polskich firmach

Z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego („Realizacja celów zrównoważonego rozwoju w polskim biznesie”) wynika, że choć aż 78% dużych i 64% średnich firm deklaruje świadomość celów zrównoważonego rozwoju, to jednak tylko 43% dużych i zaledwie 2% średnich firm ma opracowaną długoterminową strategię w tym zakresie. Realizację jakichkolwiek celów ESG deklaruje 64% dużych firm, ale tylko 7% średnich przedsiębiorstw. Co więcej, priorytetem dla polskich firm jest dobrostan pracowników, podczas gdy kwestie prośrodowiskowe pozostają w tle.

Wyzwania i korzyści dla MŚP

Jednym z największych wyzwań dla małych i średnich firm jest brak wiedzy, zasobów i doświadczenia potrzebnego do skutecznego wdrożenia polityki ESG. Brakuje też dostępu do specjalistów oraz narzędzi umożliwiających monitorowanie i raportowanie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.

– Duże firmy będą coraz częściej wymagać od swoich dostawców i partnerów biznesowych danych dotyczących ESG – zaznacza Marta Wrembel. – To oznacza, że małe i średnie przedsiębiorstwa będą musiały podążać za tym trendem, aby utrzymać relacje biznesowe i pozostać konkurencyjne.

Jednocześnie wdrażanie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym i innych praktyk proekologicznych może przynieść firmom realne korzyści finansowe. Przykładowo, surowce, które dla jednej firmy są odpadami, mogą stać się wartościowym materiałem dla innej, co sprzyja współpracy międzybranżowej i optymalizacji wykorzystania zasobów.

Społeczne i rynkowe motywatory

Jak pokazuje raport „Deloitte 2023 CxO Sustainability”, poza regulacjami kluczowymi czynnikami motywującymi firmy do działań na rzecz klimatu i środowiska są rosnące oczekiwania inwestorów, sektorów finansowych oraz konsumentów, którzy coraz częściej wybierają produkty i usługi firm odpowiedzialnych społecznie i ekologicznie. Zrównoważony rozwój staje się także ważnym elementem budowania przewagi konkurencyjnej i włączania się w globalne łańcuchy wartości.

Podsumowanie

W Polsce małe i średnie przedsiębiorstwa stoją obecnie u progu istotnej zmiany w podejściu do zrównoważonego rozwoju. Wymogi prawne UE wymuszą u nich zwiększoną transparentność i konkretne działania w obszarze ESG. Jednak oprócz obowiązków, nowe standardy dają też szansę na rozwój, poprawę efektywności oraz budowanie trwałych relacji biznesowych na rynku, który coraz bardziej ceni odpowiedzialność i dbałość o środowisko.